Rynek pracy IT kiedyś i dziś – jak zmieniała się branża na przestrzeni ostatnich lat?

Barbara Wiosek – Od 4 lat Recruitment Manager w ITDS. Basia wraz ze swoim zespołem koncentruje się na poszukiwaniu najlepszych talentów IT dla Klientów zlokalizowanych we Wrocławiu i Krakowie. Najlepiej czuje się w pozyskiwaniu trudnych i niszowych profili. Obecnie zarządza zespołem 5 profesjonalistów, którym udziela wskazówek, coachuje i dzieli się z nimi najlepszymi praktykami sourcingowymi.

Dynamiczny rozwój technologii prowadzi do nieustannych zmian w sektorze IT. Współcześnie na rynku regularnie pojawiają się nowe trendy, a dawniej wykorzystywane rozwiązania szybko się dezaktualizują. W jakiej sytuacji stawia to specjalistów IT? W poniższym artykule omówię, co zmieniło się w ciągu ostatnich lat!

Rynek branży IT – jak zmieniał się na przestrzeni ostatnich lat?

Pierwszą rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę jest fakt, iż zdobywanie wiedzy i umiejętności wymaganych od programistów i specjalistów IT było dawniej zdecydowanie trudniejsze, niż obecnie. Oprócz skończenia odpowiednich studiów lub kursów, naukę w tym kierunku można rozpocząć jeszcze wcześniej – coraz więcej techników i liceów otwiera specjalne profilowane klasy. Do tego w Internecie bez problemu można znaleźć ogrom przydatnych materiałów w formie filmów, wpisów na blogach, podcastów czy specjalistycznych kursów. Samo programowanie stało się też w pewnym stopniu łatwiejsze – istnieją już specjalne narzędzia, które usprawniają czy wręcz automatyzują pisanie kodu lub tworzenie aplikacji.

Chociaż współcześnie w teorii prościej jest zdobyć niezbędne wykształcenie i doświadczenie, nie oznacza to, że sam proces stał się łatwiejszy. To najlepsi specjaliści IT są odpowiedzialni za rozwój branży. Z uwagi na postępującą digitalizację w praktycznie każdym sektorze rynku, zapotrzebowanie na programistów stale rośnie.

Ogromna liczba ofert pracy oraz korzystne warunki zatrudnienia zachęcają wiele osób do przekwalifikowywania się. Przez to współcześnie w branży IT można zauważyć, że coraz więcej programistów nabywa potrzebne kompetencje później.

Dawniej praca dla specjalistów IT była dostępna głównie w dużych firmach czy korporacjach. Obecnie z usług takich pracowników korzystają także mniejsze przedsiębiorstwa oraz startupy. Do tego dużą popularnością cieszy się forma zatrudnienia na B2B (Bussines to Bussines), gdzie programiści zakładają własną działalność, by móc współpracować z klientami na bardziej korzystnych warunkach.

Współcześnie w branży IT można zauważyć również zdecydowanie więcej kobiet. Powstają specjalne akcje i programy zachęcające młode kobiety do zdobywania wiedzy oraz doświadczenia w tej branży, dzięki którym mogą zyskać wsparcie w świecie dotychczas zdominowanym przez mężczyzn.

Bardzo wyraźną różnicą jest również to, jak sektor IT tworzy nowe specjalizacje, a nawet zawody. Współcześnie pojawia się coraz więcej ofert pracy dla m.in. specjalistów w obszarze Machine learning, AI, Big Data, cybersecurity, IoT (Internet of Things) czy inżynierów wirtualnej rzeczywistości. Jeszcze kilka lat temu o tych zagadnieniach jedynie teoretyzowano.

Pandemia COVID-19 niewątpliwie zmieniła branżę IT. Ze względu na obostrzenia w większości sektorów konieczne było przejście na pracę zdalną, co przyspieszyło proces cyfryzacji wielu przedsiębiorstw. Konieczne były nowe lub zmodernizowane rozwiązania, które miały umożliwić szybką, a zarazem wygodną i bezpieczną komunikację oraz wymianę danych. W efekcie powstał ogromny popyt na usługi IT, który przyczynił się do wzrostu zatrudnienia.

Jak wygląda sytuacja specjalistów IT? – dawniej i obecnie

Na pracowników z branży IT przede wszystkim patrzy się przez pryzmat wysokiego wynagrodzenia oraz stałego, niemalejącego popytu. Wielu młodych ludzi planuje karierę w branży IT – wydaje się być gwarancją stabilnej przyszłości, a w dodatku jawi się jako inspirujące zajęcie, które ma realny wpływ na świat.

Programiści raczej nigdy nie mogli narzekać na trudną sytuację na rynku,  obecnie obserwujemy klasyczny rynek pracowników. Dawniej w sektorze tym można było od razu liczyć na duże zarobki, teraz jednak główną rolę gra doświadczenie. Pensja początkujących programistów juniorów często oscyluje wokół kwoty 7000 zł brutto, gdzie seniorzy pracujący w branży IT od przynajmniej kilku lat otrzymują wynagrodzenia na poziomie ponad 16 tys. zł brutto. Najlepsi specjaliści IT z większym doświadczeniem i szerszym wachlarzem umiejętności otrzymują propozycje w wysokości nawet 25 tys. złotych netto [2].

Ze względu na sytuację na rynku IT zmienił się także przebieg procesów rekrutacyjnych. Pracodawcy poszukują doświadczonych specjalistów, którzy potrafią współpracować z zespołem stosując w praktyce metodyki Agile. Zwracają również uwagę na m.in.:

• znajomość kilku języków programowania i dobre rozeznanie w zagadnieniach z konkretnego obszaru IT,
• bycie na bieżąco z najnowszymi technologiami,
• chęci do rozwoju i dokształcania się,
• umiejętności miękkie, takie jak m.in. komunikatywność, kreatywność czy umiejętność przekazywania wiedzy.

Z czasem zmieniły się również oczekiwania samych specjalistów IT. Oczywiście na samym szczycie listy znajdują się wysokie zarobki, ponieważ jednak okoliczności dają dobre warunki negocjacyjne, coraz częściej wymogiem są także m.in.:

• praca zdalna,
• możliwość godzenia pracy zawodowej z życiem osobistym,
• benefity pracownicze (np. prywatna opieka medyczna, karnety na siłownię),
• perspektywy rozwoju i awansu.

Co ciekawe, rekrutację IT zazwyczaj prowadzą już nie tylko specjaliści HR, ale też sami programiści. W ten sposób mogą najlepiej ocenić umiejętności kandydatów, przeprowadzając weryfikację techniczną za pomocą m.in. narzedzi do live codingu. 

Jaka jest kondycja rynku IT w Polsce?

Polski rynek IT nie jest w najlepszej sytuacji. Według raportu SoDA, Organizacji Pracodawców Usług IT, w Polsce brakuje nawet 250–300 tys. programistów [3]. Jeśli taki stan będzie się utrzymywał, grozi nam spowolnienie gospodarcze.

Co doprowadziło do tej sytuacji? Przede wszystkim mała liczba absolwentów kierunków specjalistycznych. Wielu przedstawicieli branży IT nie posiada też odpowiednich kompetencji, oferując jedynie podstawowe umiejętności techniczne.

Umiejętności polskich programistów i specjalistów IT są cenione na całym świecie. W dobie kryzysu i inflacji polskie firmy często nie są jednak w stanie spełnić próśb o wzrost pensji. Przez to zabiegają o nich korporacje z siedzibami w m.in. Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Szwajcarii czy Stanach Zjednoczonych. W efekcie duży odsetek najlepszych specjalistów IT podejmuje decyzję o pracy zdalnej dla zagranicznych podmiotów i rozpoczyna karierę na rynku międzynarodowym, a polscy przedsiębiorcy mierzą się z deficytem talentów IT. 

Dobrym rozwiązaniem okazuje się być outsourcing inżynierów IT, który pozwala szybko znaleźć wykwalifikowanych programistów do realizacji konkretnego projektu, bez konieczności zatrudniania ich na stałe. 

[1] Źródło: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Branza-IT-u-progu-zmian-Wraca-do-normalnosci-8487477.html.

[2] Źródło: https://kodilla.com/pl/blog/ile-zarabia-programista.

[3] Źródło: https://www.rp.pl/rynek-pracy/art36240121-brakuje-informatykow-w-polsce-przybywa-ich-za-wolno.