Jak sztuczna inteligencja wpłynie na rynek pracy w IT?

Maciej Kołodziejski – Od ponad 4 lat związany z branżą IT. Początkowo koncentrował się na dystrybucji i dopasowaniu najlepszych rozwiązań systemowo/sprzętowych, obecnie pracuje jako Business Manager w ITDS. Posiada ponad 6-letnie doświadczenie w zarządzaniu relacjami z kluczowymi klientami. Aktualnie skupia się na odpowiadaniu na potrzeby globalnych instytucji bankowych w obszarach rekrutacji i zarządzania projektami. Absolwent Politechniki Częstochowskiej na kierunku Informatyka – Technologie Internetowe i Techniki Multimedialne.

Chat GPT wywołał dyskusję na temat tego, w jakim stopniu sztuczna inteligencja zacznie zastępować pracowników w różnych branżach, przyczyniając się do wymierania kolejnych zawodów. O ile automatyzacja przemysłu jest już rzeczywistością i nie budzi raczej żadnych wątpliwości, o tyle eksperci nie do końca zgadzają się w kwestii tego, jak AI wpłynie na rynek pracy w sektorze technologii informatycznych. W poniższym artykule omówię, jak obecnie wykorzystuje się sztuczną inteligencję w branży IT oraz jaką rolę może ona odegrać w przyszłości!

Jakie zmiany na rynku pracy przyniesie rozwój sztucznej inteligencji?

Według przeprowadzonych niedawno badań, sztuczna inteligencja może mieć wpływ na aż 300 mln posad. Technologia AI ma przyczynić się w ciągu najbliższych lat do zwiększenia globalnego PKB o 7%, doprowadzając jednak jednocześnie do zawirowań na rynku pracy.

Popularyzacja rozwiązań z zakresu robotyzacji i automatyzacji naturalnie przyniesie ewolucję siły roboczej. Dzięki AI pracownicy fizyczni mogą być zastępowani w wielu żmudnych, powtarzalnych procesach. W ten sposób da się znacznie zwiększyć produktywność i wydajność pracy, przy okazji ograniczając jej koszty.

Eksperci Personnel Service stworzyli zestawienie zawodów, które w najbliższym czasie zostaną całkowicie lub w dużej mierze zautomatyzowane. Wśród nich wymieniono m.in.:

• kasjerów i sprzedawców w sklepach detalicznych,
• pracowników obsługi klienta i telemarketerów,
• pracowników produkcji i montażu.

Zestawienie co prawda nie uwzględniło programistów ani innych specjalistów z branży IT, ale badacze uznali, że w dłuższej perspektywie zagrożeni są także np. analitycy danych i statystycy.

Obecny stan rzeczy niepokoi przedstawicieli różnych branż, ale warto pamiętać o tym, że rozwój AI może stanowić także ogromną szansę. Z jednej strony spowoduje wymarcie wielu zawodów, a z drugiej niewątpliwie przyczyni się do stworzenia nowych. To normalne, że rynek pracy stale ewoluuje. Zdecydowanie największy potencjał leży u źródła, czyli w branży technologii informatycznych.

Jaka jest rola sztucznej inteligencji w branży IT?

W branży IT sztuczna inteligencja aktualnie jest wykorzystywana do odciążania pracowników, co z kolei pozwala oszczędzić czas i pieniądze. Coraz częściej stosowane są systemy będące w stanie wykorzystywać gotowe fragmenty kodu przy tworzeniu programów i aplikacji (np. DeepCoder), czy analizujące kod i testujące programy, błyskawicznie wyszukujące i naprawiające błędy.

Ponadto, sztuczna inteligencja jest obecnie wykorzystywana do tworzenia oraz poprawy jakości kodu. Przez automatyzację tego procesu programiści zaczynają w coraz większej mierze skupiać się na zarządzaniu i kontroli. Współcześnie biorą udział w praktycznie każdym etapie realizacji projektu. Przez to ważne stały się podstawowe kompetencje w zakresie rozumienia biznesu, czyli umiejętności miękkie, związane m.in. z pracą w zespole.

Sztuczna inteligencja w branży IT – korzyści

Nowe technologie z zakresu AI przynoszą branży IT wiele korzyści. Przede wszystkim odpowiadają za:

• zwiększenie wydajności procesów i operacji,
• podniesienie jakości oferowanych usług i produktów,
• większe zyski,
• redukcję kosztów,
• oszczędność czasu,
• zwiększenie poziomu bezpieczeństwa (np. algorytmy chroniące dane),
• ograniczenie błędów i opóźnień.

Czy programiści będą zastępowani przez sztuczną inteligencję?

Dawniej najważniejsze było to, by programista posiadał choćby podstawowe kompetencje techniczne. Prosty zestaw umiejętności wystarczał pracownikowi do tego, by znaleźć zatrudnienie, w dodatku na dobrych warunkach i z  zadowalającym wynagrodzeniem. 

Jak pokazują ostatnie doniesienia, na podstawie których eksperci snują prognozy, „sztuczna inteligencja może wyprzeć wielu specjalistów z rynku pracy”. Takie wnioski nasuwa fakt, że boty i algorytmy już teraz są w stanie wykonywać te same zadania, co ludzie, do tego szybciej i taniej. Na ten moment nie można jednak mówić o sytuacji, w której reprezentanci branży IT przestaną być potrzebni.

Programista zagrożony utratą pracy to przede wszystkim specjalista, który głównie zajmował się pisaniem prostych skryptów i kodów. Nawet jeśli nie można nic zarzucić jego umiejętnościom technologicznym, powinien postawić na specjalizację (przykładowo  w dziedzinie AI), a także rozwój kompetencji miękkich.

Praca w branży IT od zawsze obejmowała ciągłe podnoszenie kwalifikacji. Programiści praktycznie przez cały czas muszą aktualizować swoją wiedzę i skupiać się na zdobywaniu nowych umiejętności, ponieważ rynek pracy szybko weryfikuje ich kwalifikacje. Dokształcanie w zakresie sztucznej inteligencji jest więc naturalnym następstwem.

W tej sytuacji pytanie nie powinno brzmieć „czy”, ale „kiedy” AI diametralnie odmieni kształt rynku – podkreślają eksperci.

Warto jednak zwrócić uwagę na to, że sztuczna inteligencja została stworzona przez ludzi i działa w oparciu o ich działalność. Przez to, póki co, jest jeszcze bardzo szablonowa i wymaga pewnego nadzoru. Z tego względu popyt na wykwalifikowanych pracowników, którzy są przy okazji kreatywni i potrafią zarządzać zespołem, z pewnością nie spadnie.

Jak wygląda przyszłość sztucznej inteligencji w branży IT?

W ciągu ostatnich dwóch lat zastosowanie sztucznej inteligencji znacznie się zwiększyło, co w dużej mierze wiązało się z przyspieszoną cyfryzacją, wymuszoną przez wybuch pandemii.

Dyskusja o przyszłości AI na rynku pracy dzieli właścicieli przedsiębiorstw, w tym także tych z branży IT. Eksperci są jednak zgodni co do tego, że popularyzacja sztucznej inteligencji doprowadzi do ogromnych zmian gospodarczych i społecznych. Z powodu możliwości zajmowania przez automatyzację AI łatwiej zastępowalnych zawodów, liczba stanowisk z pewnego obszaru będzie spadać, a tendencja ta z pewnością będzie się utrzymywać.

Z drugiej strony, poszukiwani będą specjaliści z zakresu sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego, przetwarzania języka naturalnego itp. W całej sytuacji najlepszym sposobem jest dostosowanie się do aktualnej sytuacji.

Wykorzystanie rozwiązań AI jest nowym standardem rozwoju, dlatego na rynku pojawia się sporo miejsc pracy stricte związanych z tym obszarem.

Wielu ekspertów jest też zdania, że sztuczna inteligencja może stanowić odpowiedź na braki kadrowe – problem, z którym pracodawcy zmagają się już od kilku lat. Firmy poszukują pracowników o wysokiej wartości rynkowej i dużym wpływie na całą organizację, dlatego możliwość redukcji etatów pozwoli im skupić się na najważniejszych specjalistach.

Na pracodawcach ciąży odpowiedzialność za to, by w tym szybko zmieniającym się świecie stworzyć warunki, które umożliwią rozwój bez konieczności wykluczania ludzkiego udziału.